Dagelijks beginnen in België nog steeds 50 kinderen en jongeren met roken. En ook de andere cijfers zijn niet mals: Wereldwijd roken nog steeds 1,25 miljard mensen en in België rookt één op de vijf volwassenen. “Roken veroorzaakt grote gezondheidsproblemen en daar hoort een hallucinant prijskaartje bij. In België gaat het per jaar om elf miljard euro. We betalen allemaal mee aan die factuur,” aldus Lardon. Maar het zijn niet alleen de gezondheidskosten die opvallen. Eén sigarettenpeuk kan zomaar 1000 liter grondwater vervuilen. Elk jaar komen er wereldwijd honderden miljoenen tonnen peuken in de natuur terecht. Niet bepaald een klein probleempje dus.

En dan is er nog vapen: vooral bij jongeren wordt het steeds populairder, maar dat is niet zonder risico’s. “Vandaag vapen zelfs kinderen van acht jaar, en vapes bevatten soms evenveel nicotine als 400 sigaretten, met smaakjes als pannenkoek en suikerspin", waarschuwt hij.

Lardon pleit voor strengere regels en kijkt naar het Britse voorbeeld, waar jongeren geboren na 2009 helemaal geen tabaksproducten meer mogen kopen. Met zijn boek wil Lardon jongeren waarschuwen en informeren. Hij hoopt op een wereld zonder sigaretten én vapes, of beter nog: een nicotinevrije wereld.

Hoe beïnvloedt porno je brein?

Eerst en vooral, heeft stoppen met porno wel invloed op ons brein? Zeker! Volgens Andrew Huberman, professor neurowetenschappen aan Stanford University, kan overmatige blootstelling aan porno je dopaminehuishouding flink verstoren. Dopamine is de stof die zorgt voor motivatie en een goed gevoel, maar als je constant op zoek bent naar die ‘high’, wordt je brein minder gevoelig voor natuurlijke beloningen.

Dit betekent dat normale dingen, zoals sociale interactie of echte intimiteit, minder bevredigend kunnen voelen. Je hebt steeds extremere prikkels nodig om datzelfde dopamine-niveau te bereiken. Dit kan zelfs je motivatie voor andere activiteiten, zoals sporten of studeren, aantasten.

De tijdlijn

Week 1: De struggle begint

De eerste week zonder porno is een uitdaging. Je dopaminelevels dalen, en dat merk je. Denk aan chagrijnige buien, stemmingswisselingen en zelfs hoofdpijn. Professor Huberman legt uit dat dit komt omdat je brein ineens geen kunstmatige dopaminepieken meer krijgt. Dit is een moeilijke fase. De verleiding om terug te vallen is groot, maar als je deze week overleeft, heb je een belangrijke stap gezet.

Maand 1: Je brein reset zichzelf

In de weken na het stoppen begint je brein zich aan te passen aan de nieuwe situatie. Minder dopamine betekent minder energie en focus. Je voelt je moe en je denkt minder helder na.

Je libido kan in deze fase ook tijdelijk dalen. Dit klinkt misschien gek, maar je brein probeert zichzelf opnieuw te kalibreren. Huberman noemt dit een cruciale reset, waarin je lichaam zich klaarmaakt om weer normaal op natuurlijke prikkels te reageren.

Maand 2: Het wordt beter

Vanaf maand twee wordt het makkelijker. Je hersenen passen zich aan en leren opnieuw dopamine vrij te maken op een gezondere manier. De voordelen worden steeds duidelijker: meer energie, een beter humeur en een hersteld libido. Je begint je weer als jezelf te voelen, en de zware ontwenningsverschijnselen liggen achter je.

Wat levert het op?

Door te stoppen met porno kijkt je brein anders naar beloningen. Je krijgt meer motivatie voor echte connecties, voelt je energieker en hebt minder last van stemmingswisselingen. Je bent niet meer afhankelijk van extreme prikkels om je goed te voelen.

Andrew Huberman vat het mooi samen: je hersenen kunnen herstellen, maar het vraagt tijd en doorzettingsvermogen. Uiteindelijk zul je merken dat stoppen niet alleen goed is voor je lichaam, maar ook voor je mentale gezondheid en relaties.

Twenties: je lijkt onverwoestbaar

In je twenties voelt het alsof je bijna onsterfelijk bent. Je kan bingedrinken en de gevolgen lijken beperkt. Toch waarschuwt Dr. Giuseppe Aragona in een interview met Cosmopolitan dat je nu al schade aanricht, ook al merk je het nog niet meteen.

Overmatig drinken in je twenties verhoogt het risico op serieuze gezondheidsproblemen zoals hartziekten, leveraandoeningen en zelfs mondkanker. Je lichaam is bovendien nog in ontwikkeling tot je midden-twintig, dus drank kan processen zoals botgroei vertragen. Wist je dat veel alcohol drinken zelfs de opname van calcium in je botten kan blokkeren?

Daarnaast legt hij uit dat hoe je nu met alcohol omgaat, een blueprint wordt voor later. Veel drinken in je twenties? Dan is de kans groter dat je dat patroon meeneemt naar je dertiger en veertiger jaren.

Wat gebeurt er in je thirties?

Na je dertigste verandert alles. Je lichaam heeft meer moeite om alcohol af te breken, waardoor je sneller en langer last hebt van een kater. Waar je vroeger na een paar uurtjes slaap weer oké was, lig je nu dagenlang plat na een avond stevig drinken.

De reden? Naarmate je ouder wordt, neemt de hoeveelheid water in je lichaam af en vertraagt je metabolisme. Dit zorgt ervoor dat alcohol langer in je systeem blijft. Het gevolg: zwaardere katers, tragere reflexen en sneller last van duizeligheid, zelfs na een paar drankjes.

Ook je mentale gezondheid speelt een grotere rol. Alcohol is een depressivum, dus het kan angst, slaapproblemen en zelfs depressie verergeren. Combineer dat met medicijnen of supplementen (die je in je thirties vaker neemt), en het kan behoorlijk gevaarlijk worden.