In 2021 volgden onderzoekers bijna 1.400 patiënten op IC's in Frankrijk. Van hen testte 11% positief op cannabis, opioïden, cocaïne, amfetaminen of MDMA, en meer dan 28% had twee of meer van deze drugs in hun systeem. Na een jaar bleek 6% van de niet-gebruikers een hartnoodgeval te hebben gehad, terwijl maar liefst 13% van de druggebruikers weer op de spoedeisende hulp belandde met hartproblemen of een beroerte.

Druggebruikers hadden ook meer kans op een hartgerelateerde dood of beroerte. “Gebruik van recreatieve drugs verdriedubbelt het risico op een herhalend ernstig cardiovasculair probleem binnen een jaar,” zegt Dr. Raphael Mirailles van het Lariboisière-ziekenhuis in Parijs.

Wat betreft de risico's: MDMA was het slechtste voor je hart, gevolgd door opioïden, die het risico met 3,6 keer verhoogden. Cannabisgebruik verdubbelde het risico. Cocaïne en amfetaminen hadden geen significante invloed op hartproblemen.

De onderzoekers geven aan dat de studie beperkt is en dat verder onderzoek nodig is. Dit komt kort na een andere Franse studie die vond dat vrouwen die regelmatig cannabis roken een veel hoger risico lopen op overlijden door hart- en vaatziekten dan vrouwen die geen cannabis gebruiken.

Andere onderzoeken wijzen erop dat regelmatig cannabis roken ook het risico op hoofd- en halskanker kan verhogen. Een studie van de Universiteit van Zuid-Californië wees eerder dit jaar uit dat marihuanagebruikers tot 5 keer meer kans hebben op die kankers dan niet-gebruikers.

Sociale media: verbonden én vervreemd

Met honderden volgers op TikTok, Snapchat en Instagram lijkt het alsof jongeren constant in verbinding staan. Toch zorgt die continue vergelijking met anderen vaak voor het tegenovergestelde. Alles en iedereen lijkt meer te hebben: meer vrienden, meer leuke ervaringen, meer zelfvertrouwen. Het gevolg? Jongeren voelen zich sneller buitenstaander, ook al zijn ze zelf actief op sociale media.

Minder diepgaande connecties

Daarnaast verschuift sociaal contact steeds vaker naar online interacties. Een snelle DM of reactie vervangt het echte, langere gesprek. Dat zorgt voor oppervlakkige connecties, die minder steun en verbondenheid bieden. En wie vooral digitaal contact heeft, kan zich in het echte leven sneller geïsoleerd voelen.

Druk en prestatiefocus

Gen Z groeit op in een samenleving die sterk inzet op prestaties: goed scoren op school, de juiste studies kiezen, een mooie carrière opbouwen en ondertussen ook nog een druk sociaal en creatief leven onderhouden. Die constante druk maakt dat jongeren minder ruimte ervaren om zichzelf te zijn. Wanneer iedereen altijd 'aan' lijkt te staan, kan het extra moeilijk zijn om te tonen dat je je eenzaam of kwetsbaar voelt.

Mentaal welzijn onder druk

Onderzoek van onder andere de WHO toont dat mentale gezondheidsproblemen bij jongeren de laatste jaren sterk zijn toegenomen. Eenzaamheid is daar vaak een onderdeel van. Jongeren durven er niet altijd over praten uit schaamte of angst om 'anders' te zijn, terwijl velen hetzelfde ervaren.

Wat helpt wél?

Experts benadrukken dat écht contact de sleutel blijft. Dat kan klein zijn: een diepgaand gesprek met een vriend(in), samen sporten, vrijwilligerswerk doen of deelnemen aan activiteiten in een vereniging. Ook offline momenten, zonder scrollgedrag, maken het verschil.

Eenzaamheid komt veel vaker voor dan je denkt, en het zegt niets over je waarde als persoon. Het is wél een signaal dat je behoefte hebt aan meer verbinding. Durf dat uit te spreken of ernaar te zoeken: bij vrienden, familie of in nieuwe omgevingen. Want ook al voelt het soms niet zo, er zijn altijd mensen die hetzelfde meemaken en die jou wél begrijpen.

Hoe het begint

Een burn-out sluipt er vaak langzaam in. Eerst denk je dat het gewoon 'druk' is: je slaapt wat minder, hebt minder zin in je werk of studies. Maar dan merk je dat de vermoeidheid niet weggaat, zelfs niet na een weekend uitslapen of een vakantie. Taken die vroeger easy waren, kosten plots bergen energie.

De signalen

• Fysiek: aanhoudende vermoeidheid, hoofdpijn, slapeloosheid of juist extreem veel slapen.

• Mentaal: moeite om je te concentreren, constant piekeren, sneller geïrriteerd zijn.

• Emotioneel: je voelt je leeg, je enthousiasme is weg en je hebt weinig zin in dingen die je vroeger leuk vond.

Het zijn tekenen dat je batterij structureel leeg is, niet gewoon even plat. Alles voelt als 'te veel', terwijl je je tegelijk schuldig voelt dat je niet genoeg doet.

Waarom zoveel jongeren?

Er spelen meerdere factoren tegelijk:

• Prestatiedruk: je moet uitblinken op school, een job vinden, een sociaal leven onderhouden én er ook nog eens perfect uitzien op Instagram.

• Social media: vergelijken is onvermijdelijk. Het lijkt alsof iedereen rond je constant succes boekt, waardoor je eigen tempo 'te traag' voelt.

• Onzekere toekomst: huizenprijzen, klimaat, jobmarkt, oorlog... er ligt veel op de schouders van Gen Z.

Het resultaat? Een generatie die meer stress ervaart dan vorige generaties op dezelfde leeftijd.

Waarom het serieus nemen cruciaal is

Een burn-out is geen dipje dat je 'even uitzit'. Het is een echte mentale én fysieke crash, die maanden kan duren als je geen actie onderneemt. Hoe sneller je de signalen (h)erkent, hoe makkelijker je kan ingrijpen.

Wat kan je doen?

• Praat erover: met vrienden, familie of een professional. Erkennen dat je vastzit is de eerste stap.

• Stel grenzen: je hoeft niet altijd bereikbaar te zijn of overal “ja” op te zeggen.

• Plan rust: niet alleen als je instort, maar structureel. Pauzes zijn net zo belangrijk als deadlines.

• Durf hulp te vragen: een huisarts, psycholoog of studentenvoorziening kan je echt vooruithelpen.

Zelfzorg is geen luxe, maar noodzaak. Grenzen stellen, pauzes nemen en hulp vragen zijn manieren om het tij te keren. Want ook al lijkt iedereen alles onder controle te hebben op socials: niemand is gemaakt om altijd vol gas te gaan.