Zijn mannen met uitsterven bedreigd? Studie toont aan van wel

Chelsy Vanlerberghe-28 augustus 2024 om 13:41

Een studie van de Universiteit van Kent zorgt voor ophef online. Het onderzoek toont aan dat het Y-chromosoom, dat mannen maakt tot wat ze zijn, aan het krimpen is. Dus, zijn mannen met uitsterven bedreigd?

Mensen hebben 23 paar chromosomen in elke cel. Chromosomen bevatten je DNA en bepalen bijvoorbeeld of je een man of vrouw wordt. Het 23e paar is hiervoor belangrijk: vrouwen hebben twee X-chromosomen, mannen één X- en één Y-chromosoom. Dat Y-chromosoom zorgt ervoor dat een embryo zich ontwikkelt tot een jongen.

Het Y-chromosoom is essentieel voor het man-zijn, want het wordt van vader op zoon doorgegeven. Maar het is eigenlijk niet nodig om te overleven. Het X-chromosoom is veel belangrijker en heeft maar liefst 900 genen die eiwitten aanmaken. Het Y-chromosoom heeft er nog maar 100. Door de jaren heen is het Y-chromosoom flink gekrompen en langzaam aan het degenereren.

Maar dat was niet altijd zo. Zo'n 166 miljoen jaar geleden had het Y-chromosoom net zoveel genen als het X-chromosoom. Het probleem is dat het Y-chromosoom geen partner heeft om genen mee uit te wisselen, zoals andere chromosomen dat wel doen. Hierdoor kan het schadelijke mutaties niet kwijt en blijft het krimpen.

Toch probeert het Y-chromosoom zichzelf te redden. Een Deense studie ontdekte dat het Y-chromosoom zichzelf repareert met behulp van een speciale DNA-sequentie, palindromen genaamd. Dit helpt om de gezondheid van sperma te behouden. Maar ondanks deze trucjes blijft het Y-chromosoom achteruitgaan. Bij sommige diersoorten, zoals Japanse spitsmuizen, is het zelfs al verdwenen. In dat geval kan het SRY-gen, dat het geslacht bepaalt, naar een ander chromosoom verhuizen. Maar ook dat chromosoom zou uiteindelijk hetzelfde lot ondergaan.

Dus, wat betekent dit voor de toekomst? Als het Y-chromosoom blijft krimpen, kan dat gevolgen hebben voor de menselijke voortplanting. Zonder Y-chromosoom geen sperma, en zonder sperma geen kinderen. Technologie kan een deel van de problemen oplossen, bijvoorbeeld door genetische manipulatie, waarmee koppels van hetzelfde geslacht of onvruchtbare mannen kinderen kunnen krijgen. Maar de vraag is of dat de natuurlijke voortplanting ooit helemaal kan vervangen.

Volgens het onderzoek zou het Y-chromosoom over 4,6 miljoen jaar kunnen verdwijnen. Tegen die tijd zou de manier waarop we geslacht en voortplanting begrijpen, compleet anders kunnen zijn—of er is misschien zelfs een nieuw geslacht ontstaan.

Waarom ‘bed rotting’ slechter is dan je denkt: experts leggen uit

Chelsy Vanlerberghe-15 november 2024 om 14:10

Op TikTok lijkt het de ultieme self-care: een hele dag in bed blijven liggen om te “herstellen”. Maar experts waarschuwen dat deze trend, bekend als ‘bed rotting’, meer kwaad dan goed doet. Het kan leiden tot serieuze problemen zoals hoge bloeddruk, gewichtstoename, slaapproblemen en zelfs depressie.

Waarom? Te lang in bed blijven verstoort je slaapritme, beperkt je blootstelling aan daglicht en zorgt ervoor dat je hersenen bed associëren met wakker zijn in plaats van slapen. En slaaptekort inhalen door in het weekend uit te slapen? Vergeet het maar. Volgens slaapexpert Adeel Ul-Haq bouw je daarmee alleen maar een ‘slaapschuld’ op, wat leidt tot minder energie en gezondheidsproblemen.

Waarom is het zo slecht?

  1. Je lichaam went eraan om niet actief te zijn Als je hele dagen ligt, krijgt je lichaam de boodschap dat beweging niet nodig is. Dit kan leiden tot verminderde energie, spierafbraak en gewichtstoename. En ja, dat betekent ook meer risico op ziektes zoals diabetes en hartproblemen.
  2. Je slaapritme raakt volledig verstoord Door overdag veel te slapen, raakt je interne klok – je circadiaan ritme – helemaal in de war. Dit ritme bepaalt je slaap-waakcyclus en reguleert belangrijke processen zoals hormoonproductie. Resultaat? Moeilijker in slaap vallen, onrustige nachten en overdag slaperigheid.
  3. Te weinig daglicht schaadt je hormonen Zonder blootstelling aan zonlicht maakt je lichaam minder melatonine aan, het hormoon dat je helpt in slaap te vallen. Te weinig daglicht kan ook bijdragen aan stemmingsstoornissen zoals winterdepressie. En ja, dat wordt alleen maar erger tijdens de donkere maanden.
  4. Risico op fysieke gezondheidsproblemen Te lang liggen verhoogt je kans op hoge bloeddruk, ook wel supine hypertensie genoemd. Dit gebeurt omdat je lichaam minder goed bloed en zuurstof rondpompt. Hetzelfde geldt voor rugklachten en een slechtere doorbloeding.
  5. Je mentale gezondheid kan eronder lijden Hoewel ‘bed rotting’ ontspannend lijkt, kan het juist gevoelens van stress en depressie versterken. Hoe langer je ligt, hoe minder energie je hebt om dingen te ondernemen. Dit kan een vicieuze cirkel worden van minder activiteit en meer negatieve emoties.

Dus, wat kan je eraan doen? Fix een vast slaapritme door elke dag rond dezelfde tijd op te staan en zorg dat je slaapkamer koel, rustig en schermvrij is. Blijf overdag in beweging en zoek genoeg daglicht om je energie en hormonen in balans te houden. Gebruik je bed dus vooral om in te slapen, niet om in te wonen.

Relatie-expert onthult de '8 vragen na een date' om jouw perfecte match te vinden

Chelsy Vanlerberghe-15 november 2024 om 13:55

Zit je na een date soms met twijfels? Is dit het wel of niet? Datingcoach en gedragswetenschapper Logan Ury bedacht de 'post-date eight': een handige checklist om te ontdekken of er echt potentie zit in die crush.

Ury ontwikkelde deze methode in 2019, nadat een cliënt maar bleef klagen over mislukte dates. Hij focuste op oppervlakkige dingen zoals looks en ambitie, maar miste de klik. Met haar vragenlijst hielp ze hem ontdekken wat écht telt. Het resultaat? Een compleet ander (en succesvoller) liefdesleven.

In haar boek 'How To Not Die Alone' deelt ze de vragen. Ze legt uit: "Vaak beoordeel je iemand tijdens een date alsof het een sollicitatie is: knap genoeg, grappig genoeg, ambitieus genoeg? Maar dat werkt niet. Met de 'post-date eight' focus je juist op hoe jij je voelt tijdens de date."

Want, zegt ze: "Wie jij bent in iemands aanwezigheid, bepaalt hoe jij je voelt in die relatie. En wil je niet gewoon de beste, meest zelfverzekerde versie van jezelf zijn?"

De post-date eight:

  1. Welk deel van mezelf haalden ze naar boven?
  2. Hoe voelde mijn lichaam zich? Ontspannen of gespannen?
  3. Voel ik me energieker of juist uitgeblust?
  4. Ben ik nieuwsgierig naar meer?
  5. Hebben ze me aan het lachen gemaakt?
  6. Voelde ik me gehoord?
  7. Voelde ik me aantrekkelijk bij hen?
  8. Voelde ik me geboeid, verveeld of iets daartussenin?

De truc is volgens Ury om niet te blijven zoeken naar die directe spark, maar om open te staan voor een slow burn-connectie – eentje die sterker wordt naarmate je elkaar beter leert kennen.

"Met deze checklist train je jezelf om te kijken of je interesse groeit na elke date," zegt ze. "Het helpt je brein om verder te kijken dan oppervlakkige aantrekkingskracht en te focussen op wat er echt toe doet."

Dus, klaar voor je volgende date? Vergeet die checklist niet!

Ontdek meer