Zijn mannen met uitsterven bedreigd? Studie toont aan van wel

Chelsy Vanlerberghe-28 augustus 2024 om 13:41

Een studie van de Universiteit van Kent zorgt voor ophef online. Het onderzoek toont aan dat het Y-chromosoom, dat mannen maakt tot wat ze zijn, aan het krimpen is. Dus, zijn mannen met uitsterven bedreigd?

Mensen hebben 23 paar chromosomen in elke cel. Chromosomen bevatten je DNA en bepalen bijvoorbeeld of je een man of vrouw wordt. Het 23e paar is hiervoor belangrijk: vrouwen hebben twee X-chromosomen, mannen één X- en één Y-chromosoom. Dat Y-chromosoom zorgt ervoor dat een embryo zich ontwikkelt tot een jongen.

Het Y-chromosoom is essentieel voor het man-zijn, want het wordt van vader op zoon doorgegeven. Maar het is eigenlijk niet nodig om te overleven. Het X-chromosoom is veel belangrijker en heeft maar liefst 900 genen die eiwitten aanmaken. Het Y-chromosoom heeft er nog maar 100. Door de jaren heen is het Y-chromosoom flink gekrompen en langzaam aan het degenereren.

Maar dat was niet altijd zo. Zo'n 166 miljoen jaar geleden had het Y-chromosoom net zoveel genen als het X-chromosoom. Het probleem is dat het Y-chromosoom geen partner heeft om genen mee uit te wisselen, zoals andere chromosomen dat wel doen. Hierdoor kan het schadelijke mutaties niet kwijt en blijft het krimpen.

Toch probeert het Y-chromosoom zichzelf te redden. Een Deense studie ontdekte dat het Y-chromosoom zichzelf repareert met behulp van een speciale DNA-sequentie, palindromen genaamd. Dit helpt om de gezondheid van sperma te behouden. Maar ondanks deze trucjes blijft het Y-chromosoom achteruitgaan. Bij sommige diersoorten, zoals Japanse spitsmuizen, is het zelfs al verdwenen. In dat geval kan het SRY-gen, dat het geslacht bepaalt, naar een ander chromosoom verhuizen. Maar ook dat chromosoom zou uiteindelijk hetzelfde lot ondergaan.

Dus, wat betekent dit voor de toekomst? Als het Y-chromosoom blijft krimpen, kan dat gevolgen hebben voor de menselijke voortplanting. Zonder Y-chromosoom geen sperma, en zonder sperma geen kinderen. Technologie kan een deel van de problemen oplossen, bijvoorbeeld door genetische manipulatie, waarmee koppels van hetzelfde geslacht of onvruchtbare mannen kinderen kunnen krijgen. Maar de vraag is of dat de natuurlijke voortplanting ooit helemaal kan vervangen.

Volgens het onderzoek zou het Y-chromosoom over 4,6 miljoen jaar kunnen verdwijnen. Tegen die tijd zou de manier waarop we geslacht en voortplanting begrijpen, compleet anders kunnen zijn—of er is misschien zelfs een nieuw geslacht ontstaan.

Tiener breekt wereldrecord met schoenmaat 59

Karen Luiken-16 september 2024 om 08:45

Vind je dat jij grote voeten hebt? Welke schoenmaat je ook hebt, het is waarschijnlijk niets bij de schoenmaat van de 16-jarige Eric Killburn. Hij heeft een wereldrecord verbroken met zijn enorme voeten.

De voeten van Eric zijn 34,30 centimeter lang, wat goed is voor schoenmaatje 59 én een vermelding in het Guinness World Records-boek van 2025. Maar daar blijft het niet bij, want naast de voeten van Eric zijn ook zijn handen enorm: met 23,20 centimeter de grootste van een levende tiener.

Hoewel de lengte van zijn ledematen verschillende ongemakken met zich meebrengt – het kopen van schoenen is bijna onmogelijk – zitten er volgens Eric ook voordelen aan. “Ik ontmoet heel veel interessante mensen”, zegt hij. “Veel mensen willen met me praten over mijn voeten en handen.”

En bovendien, voegt hij toe, kan zijn grote lichaam ook handig zijn op school. “Ik ben een uitstekende blocker bij allerlei verschillende sporten.”

Deze soorten alcohol veroorzaken hangxiety, volgens expert

Chelsy Vanlerberghe-09 september 2024 om 15:53

We kennen het allemaal: je hebt een wilde avond gehad, maar de dag erna voel je je zo ellendig dat je niet eens onder je deken vandaan durft te komen. Ook al heb je niks gênants gedaan, toch voel je je kut. Als dit je bekend voorkomt, dan heb je waarschijnlijk te maken met hangxiety: een combinatie van een hangover en anxiety. Hoewel elke soort alcohol z’n tol eist, zeggen mentale gezondheidsexperts dat sommige dranken meer kans geven op hangxiety.

Lisa Gunn, mentale gezondheisexpert bij Nuffield Health, deelde met HuffPost waarom we ons zo voelen na het drinken en welke alcoholische dranken je beter kunt vermijden als je last hebt van hangxiety. Ze legde uit dat, hoewel alcohol in eerste instantie een kalmerend effect heeft, het later juist zorgt voor een ‘rebound-effect’ waardoor je angst toeneemt.

“Dit komt deels doordat alcohol de balans van neurotransmitters en chemische stoffen in de hersenen verstoort. Die verstoring beïnvloedt de GABA-chemicaliën, die normaal gesproken voor ontspanning zorgen, maar door alcohol juist verminderen, waardoor je meer opgewonden en angstig wordt."

Vooral sterke drank en rode wijn zijn boosdoeners. Sterke drank jaagt je alcoholniveau omhoog, wat zorgt voor rebound-angst de volgende ochtend. Rode wijn zit vol tyramine en histamines die ook je stress triggeren. Ook cocktails zijn ook een no-go als je je hoofd de volgende ochtend helder wilt houden. Door de suiker in cocktails schieten je bloedalcohol- en bloedsuikerspiegel omhoog, wat voor energierushes kan zorgen.

Gelukkig zijn er ook drankjes die iets milder zijn voor je geest, zoals bier. Lichte bieren en pils met een laag alcoholgehalte brengen minder risico's met zich mee voor je mentale gezondheid, mits je met mate drinkt.

Volgens de Priory Group, die mensen helpt met verslaving en alcoholmisbruik, kan ‘alcohol je zorgen tijdelijk verminderen, je stress verlagen en je gedachten afleiden van problemen’. Maar ‘overmatig drinken kan de volgende dag juist leiden tot meer angst’. Het kan op lange termijn zelfs je angst verergeren. Sommige mensen worden zo overweldigd door hangxiety dat ze overwegen helemaal te stoppen met drinken.

Als je nu in bed ligt met rusteloosheid, misselijkheid, een bonkend hart en zwetende handen na een avondje uit, probeer dan deze tips: drink veel water, rust uit, en eet iets simpels en lichts. Neem een ontspannend bad, maak een frisse wandeling of praat met je vrienden over je zorgen van de vorige nacht. Waarschijnlijk heb je niets gênants gedaan en had je gewoon een leuke tijd, net als iedereen.

En het allerbelangrijkste: wees niet te streng voor jezelf.

Ontdek meer