Het idee komt van Dr. John en Dr. Julie Gottman, twee relatiewetenschappers die jarenlang koppels volgden. Wat ontdekten ze? De manier waarop je ruzie maakt, bepaalt vrijwel alles. In een relatie waar de ene partner discussies alleen maar voert om te winnen, is het risico op een breakup torenhoog.

De Gottmans onderzochten koppels over een periode van 14 jaar en ontdekten dat ongeveer twee derde van alle ruzies nooit écht opgelost raakt. Denk maar aan de eindeloze discussie over wie de vaatwasser het beste inlaadt, of waarom jij altijd de lichten moet uitdoen. Op korte termijn lijkt het allemaal niet zo erg, maar als het blijft opstapelen en je alleen bezig bent met gelijk krijgen, zit je al snel in de gevarenzone.

Naast ruzies die om de verkeerde reden gevoerd worden, hebben de Gottmans vier specifieke signalen geïdentificeerd die vaak leiden tot een breuk:

• Kritiek: Het constant bekritiseren van je partner, in plaats van constructief te zijn.
• Minachting: De andere persoon kleineren, uitlachen of passief-agressief doen.
• Defensiviteit: Altijd jezelf verdedigen zonder verantwoordelijkheid te nemen.
• Jezelf afsluiten: Emotioneel afhaken en je afsluiten tijdens een conflict.

Als deze dingen regelmatig terugkomen in je relatie, dan is het tijd om stil te staan bij hoe jullie communiceren.

De sleutel tot een gezonde relatie is simpel: ruzie maken om elkaar te begrijpen, niet om te winnen. Als je alleen maar focust op je eigen gelijk, verlies je op de lange termijn altijd. Door te luisteren naar het standpunt van je partner en écht te proberen te begrijpen waar zij/hij vandaan komt, vergroot je de kans dat jullie samen sterker uit een conflict komen.

Het vraagt wat oefening, want wie wil nu niet gewoon het laatste woord hebben, toch? Maar een ruzie winnen voelt op korte termijn misschien goed, terwijl het op lange termijn schadelijk kan zijn.

Zo kan je het herkennen: je voelt je na gesprekken vaak schuldig, je zegt constant “sorry” terwijl je niet goed weet waarom, of je vraagt aan vriend(inn)en: “Ben ik nu echt zo raar?”

En zo kan je ermee omgaan:

• Herken de signalen. Als je je constant schuldig voelt, “gek” wordt genoemd of alles in vraag stelt, is dat een red flag.
• Check bij jezelf: als iets niet oké voelt, is dat meestal niet random.
• Reality check met een vriend(in): vertel wat er gebeurt en vraag hoe het overkomt.
• Durf grenzen te trekken: je mag zeggen “hier voel ik mij niet goed bij” en het gesprek stoppen.
• Maak het niet kleiner dan het is: ook in een situationship of “we zien wel”-fase heb je recht op respect.

Kort samengevat: als iemand je constant doet twijfelen aan jezelf, is dat geen “chemie”, maar gewoon niet healthy. En als iets structureel niet goed voelt, mag je er ook gewoon mee kappen. Je bent niet hun therapeut of reddingsboei. Iemand kan alleen veranderen als die dat zélf wil en er ook echt aan werkt.

Jij bent wél verantwoordelijk voor wie je toelaat in je hoofd en in je leven.

Het constante “aanstaan” breekt je af

Tussen volle aula’s, kotgenoten die altijd binnenwippen, werkgroepen die alleen op jouw schouders lijken te hangen en sociale verplichtingen waar je eigenlijk geen energie voor hebt… je brein krijgt amper rust. Je moet lachen, praten, smalltalken, presteren, en dat elke dag opnieuw.

De druk om ‘gezellig mee te doen’ is hoger dan ooit

Studenten zeggen steeds vaker dat ze bas zijn om saai of “anti-sociaal” over te komen als ze een avond overslaan. Daardoor pushen veel jongeren zichzelf om toch maar mee te gaan. Resultaat: je tank geraakt leeg nog voor het weekend begint.

Smartphone = ook sociaal contact

Zelfs als je alleen op je kot zit, ben je eigenlijk nooit alleen. Groepschats, DM’s, memes, verplicht reageren op reels van vrienden… je hersenen blijven in sociale modus hangen. Rust krijgen we dus bijna niet meer.

Het is oké om even op pauze te duwen

Sociale uitputting is niet het signaal dat je “een slechte vriend” bent. Het betekent dat je systeem vol zit. Een dagje off-grid, een avond alleen serie kijken of gewoon niemand spreken, kan net maken dat je er daarna weer wél echt bij bent.