Nicotine pouches zien eruit als mini-theezakjes gevuld met wit poeder, nicotine en smaakstoffen. Nicotine pouches (ook wel eens 'snuff' genoemd hier, al is dat geen officiële naam) zijn kleine zakjes gevuld met wit poeder, nicotine en smaakjes. Je steekt ze onder je bovenlip en dan doet het zijn werk. Ze lijken op snus, maar da’s belangrijk: snus bevat tabak en is verboden in België. Nicotine pouches bevatten géén tabak, en zijn dus wel legaal.

In de VS is het gebruik ervan op een jaar tijd verdubbeld bij 16- tot 18-jarigen, en ook hier zie je ze steeds vaker opduiken — op TikTok, in studentencafés, of gewoon in de les. Populaire merken als ZYN worden verkocht als een ‘beter alternatief’, maar daar zit een kanttekening aan.

Ze bevatten geen tabak, maar wel nicotine en die is verslavend. Je loopt risico op verhoogde bloeddruk, hartkloppingen en maagklachten. En de langetermijneffecten? Daar hebben onderzoekers nog te weinig zicht op. Wat we wel al weten: ze kunnen je tandvlees irriteren en zijn niet zo ‘clean’ als ze eruitzien.

Het ruikt naar munt en niemand merkt dat je het gebruikt, dus logisch dat het populair is. Maar weet wat je in je lichaam stopt. Een leuk zakje met een smaakje maakt het niet automatisch minder schadelijk.

Fitnessclubs zeggen dat ze de kosten niet anders kunnen opvangen. Veel sporters zijn teleurgesteld, want net nu steeds meer jongeren proberen sporten vol te houden, wordt het opnieuw duurder. En dat terwijl onderzoek al jaren zegt dat investeren in beweging uiteindelijk minder kost voor de gezondheidszorg.

De sportsector noemt het dan ook “contraproductief”, maar de maatregel blijft staan. Wanneer de nieuwe prijzen precies ingaan, wordt binnenkort duidelijk.

Bijna duizend jongeren werden bevraagd op vijf middelbare scholen. Van de jongeren die het afgelopen jaar nicotine gebruikten, geeft 35 procent toe dat ze soms ’s nachts vapen. Niet gewoon een trekje nemen voor het slapengaan, maar écht wakker worden omdat hun lichaam snakt naar nicotine. Longartsen noemen het een “noodsituatie”.

Dagelijks vapen als norm

Uit het onderzoek blijkt dat 47 procent van de bevraagde jongeren dagelijks vapen of roken. Bijna de helft ziet zichzelf als verslaafd en 61 procent voelt nu al gezondheidsklachten. Veel jongeren starten rond hun dertiende, wat die verslaving alleen maar dieper inslijpt.

Longpatholoog Danielle Cohen (LUMC) noemt de resultaten “schokkend”. De studie gebeurde zelfs in relatief welvarende buurten, waar de cijfers normaal lager liggen. Cohen vreest dat het probleem in andere scholen nóg groter is.

Vape onder je kussen

Longartsen herkennen het beeld al langer: jongeren die letterlijk met hun vape slapen. Wanda de Kanter, al veertig jaar longarts, zegt dat ze “zoveel verhalen hoort van jongeren die hun vape onder het kussen bewaren.” Als ze midden in de nacht wakker schrikken met een stressgevoel, dat eigenlijk nicotineontwenning is, grijpen ze meteen naar dat ding. Terwijl de meesten denken dat het hen kalmeert, jaagt nicotine net hun hartslag omhoog en verstoort het hun slaap.

Nieuwe generatie nicotineverslaafden

Volgens Cohen groeit “een nieuwe nicotineverslaafde generatie” op. 80 procent van de jongeren begint met vapen, maar schakelt daarna vaak over op andere nicotineproducten zoals sigaretten of snus.

Artsen waarschuwen al jaren voor de impact van vapen op jongeren: mentale klachten, slechtere slaap, hartkloppingen, longproblemen… én een verslaving die veel sneller toeslaat dan bij klassieke rokers. Artsen waarschuwen: dit is geen onschuldige hype.