Volgens een Talker Research-survey bereikt de gemiddelde volwassene pas rond de 42 jaar hun hoogste stressniveau. Maar voor velen ligt die piek al rond 25.

Waar komt die stress vandaan? Werk speelt een grote rol. Een derde geeft aan dat hun job de grootste stressfactor is. Veel mensen begonnen hun carrière tijdens de pandemie, in een tijd waarin bedrijven constant moesten schakelen. De huidige onzekere arbeidsmarkt maakt het niet makkelijker: 79% van de werkzoekenden in 2024 voelt zich vaak angstig of gefrustreerd.

Geld is een andere grote bron van stress. De kosten van levensonderhoud blijven stijgen en bijna de helft maakt zich regelmatig zorgen over hun financiële situatie. Het probleem? Financiële planning is voor velen nooit een echt gespreksonderwerp geweest op school. Meer dan de helft heeft geldzaken geleerd van hun ouders.

Daarbovenop komt nog de onzekerheid over de toekomst. Klimaat, politieke instabiliteit, de wereld van morgen… Het weegt allemaal door. Een recente Pew Research-survey toont zelfs aan dat 24% van de 18- tot 20-jarigen zich vaak eenzaam voelt.

Met zoveel druk is het niet gek dat burn-outs steeds vaker voorkomen. De uitdagingen stapelen zich op en het is duidelijk: de mentale last is zwaarder dan ooit.

Het begint eigenlijk al vóór je iets zegt. Check eerst even bij jezelf wat precies pijn deed. Was het een opmerking, een actie, een moment waarop je je in de steek gelaten voelde? Hoe duidelijker jij het snapt, hoe makkelijker je het kan uitleggen.

En dan: keep it calm. Je hoeft geen lange monoloog te droppen, maar iets als “Hé, mag ik even iets zeggen? Iets dat mij wat raakte…” zet al de toon. Het is zacht, maar duidelijk. Vertel wat er gebeurde, hoe het voelde en waarom. Focus op jezelf, niet op “jij deed dit, jij deed dat”. Je vermijdt meteen dat de ander in verdedigingsmodus schiet.

Maar soms… gebeurt dat alsnog. De ander wordt defensief. Dat kan omdat ze zich schuldig voelen, omdat ze schrikken of omdat ze niet goed weten hoe ze moeten reageren. Als dat gebeurt, blijf dan rustig en herhaal de kern: dat je dit zegt omdat je de vriendschap belangrijk vindt, niet om drama te creëren. Iets als: “Ik wil geen ruzie, ik wil gewoon dat je weet hoe het voor mij voelde.”

Laat ze ook even ademen. Soms zakt de defensiviteit als ze merken dat jij niet aan het aanvallen bent. En als het gesprek echt vastloopt? Zeg dat je er later op kan terugkomen wanneer jullie allebei wat rustiger zijn. Dat is niet wegwandelen, maar volwassen communiceren.

En laat ruimte voor hun reactie. Misschien wisten ze het gewoon niet. Misschien bedoelden ze het totaal niet zo. Soms valt er meteen een “wow, sorry”, soms moet iemand het even laten bezinken. Allebei oké.

Het punt is: je kan perfect zeggen dat iemand je gekwetst heeft zonder dat het escaleert. Uiteindelijk draait vriendschap om veiligheid, eerlijkheid en kunnen zeggen wat je voelt zonder judged te worden. En vaak wordt jullie band er net sterker van.