Waarom vasten voor vrouwen tricky is

Hormonen compleet overhoop
Volgens sportwetenschapper Dr. Stacy Sims reageren vrouwen anders op vasten dan mannen door hun hormoonhuishouding. Het neuropeptide kisspeptine, dat een grote rol speelt bij de regulatie van geslachtshormonen en glucosebalans, is bij vrouwen veel gevoeliger voor schommelingen. Door te vasten kan kisspeptine dalen, wat zorgt voor een verhoogde eetlust, een tragere stofwisseling en zelfs verstoringen in de menstruatiecyclus. Dit kan leiden tot meer stress in het lichaam, wat zich kan uiten in vermoeidheid en zelfs vetopslag rond de buik.

Menstruatieproblemen
Te lang vasten wordt door het vrouwelijk lichaam gezien als stress, waardoor de productie van oestrogeen afneemt. Dit kan je cyclus onregelmatig maken of zelfs tijdelijk stopzetten. Niet ideaal als je goed in je vel wil zitten.

Glucoseproblemen en eetbuien
Vrouwen reageren gevoeliger op schommelingen in de bloedsuikerspiegel. Lang vasten kan ervoor zorgen dat de glucosebalans uit evenwicht raakt, wat kan leiden tot extreme cravings en eetbuien. Waar mannen hier meestal minder last van hebben, kunnen vrouwen hierdoor juist moeilijker hun energie en focus behouden.

Spierverlies door trainen op een lege maag
Vasten en sporten combineren? Dat klinkt efficiënt, maar voor vrouwen kan dit juist averechts werken. Omdat hun lichaam gevoeliger is voor stress, kan trainen op een lege maag leiden tot spierafbraak in plaats van vetverbranding. In plaats van sterker te worden, verlies je juist lean muscle mass.

En hoe zit het met mannen?

Mannen hebben een stabielere hormonale balans en zijn minder gevoelig voor de effecten van vasten. Toch kunnen ook zij negatieve gevolgen ervaren.

Niet altijd een energieboost
Sommige mannen voelen zich futloos en minder scherp tijdens de vastenperiode. Dit komt doordat hun glycogeenvoorraad wordt uitgeput, wat vooral bij intensieve training of zware mentale inspanning nadelig kan zijn.

Overeten in je eetvenster
De grootste valkuil van vasten: denken dat je alles mag eten binnen je eeturen. Als je daarna voluit gaat op junkfood, schiet het hele idee van gezond eten zijn doel voorbij. Dit kan uiteindelijk leiden tot gewichtstoename in plaats van gewichtsverlies.

Gevaar voor spierafbraak
Hoewel mannen minder snel spiermassa verliezen dan vrouwen tijdens het vasten, kan een lange periode zonder voeding alsnog nadelig zijn voor spieropbouw. Zonder voldoende eiwitten en calorieën kan het lichaam overgaan op spierafbraak als energiebron.

Mannen vs. vrouwen: het verschil

Het grootste verschil tussen mannen en vrouwen ligt in de manier waarop hun lichaam reageert op vasten. Mannen kunnen er meestal beter tegen omdat hun hormonen stabieler blijven. Vrouwen daarentegen hebben een gevoeliger metabolisme en hormonale balans, waardoor vasten vaker leidt tot vermoeidheid, stemmingswisselingen, spierverlies en verstoringen in de menstruatiecyclus.

Is vasten dan een slecht idee?

Dat hangt af van wat voor jou werkt. Sommige mensen voelen zich goed bij intermittent fasting, maar het is zeker geen must om gezond te leven. Luister naar je lichaam en als je merkt dat je moe, prikkelbaar of futloos wordt, is dit eetpatroon misschien niets voor jou.

Conclusie: Je hebt geen extreme vastenschema’s nodig om fit te worden. Een gebalanceerd eetpatroon en genoeg beweging doen vaak al wonderen. Kies wat bij jou past en laat je niet meeslepen door trends die niet per se werken voor jouw lichaam.

Het begint eigenlijk al vóór je iets zegt. Check eerst even bij jezelf wat precies pijn deed. Was het een opmerking, een actie, een moment waarop je je in de steek gelaten voelde? Hoe duidelijker jij het snapt, hoe makkelijker je het kan uitleggen.

En dan: keep it calm. Je hoeft geen lange monoloog te droppen, maar iets als “Hé, mag ik even iets zeggen? Iets dat mij wat raakte…” zet al de toon. Het is zacht, maar duidelijk. Vertel wat er gebeurde, hoe het voelde en waarom. Focus op jezelf, niet op “jij deed dit, jij deed dat”. Je vermijdt meteen dat de ander in verdedigingsmodus schiet.

Maar soms… gebeurt dat alsnog. De ander wordt defensief. Dat kan omdat ze zich schuldig voelen, omdat ze schrikken of omdat ze niet goed weten hoe ze moeten reageren. Als dat gebeurt, blijf dan rustig en herhaal de kern: dat je dit zegt omdat je de vriendschap belangrijk vindt, niet om drama te creëren. Iets als: “Ik wil geen ruzie, ik wil gewoon dat je weet hoe het voor mij voelde.”

Laat ze ook even ademen. Soms zakt de defensiviteit als ze merken dat jij niet aan het aanvallen bent. En als het gesprek echt vastloopt? Zeg dat je er later op kan terugkomen wanneer jullie allebei wat rustiger zijn. Dat is niet wegwandelen, maar volwassen communiceren.

En laat ruimte voor hun reactie. Misschien wisten ze het gewoon niet. Misschien bedoelden ze het totaal niet zo. Soms valt er meteen een “wow, sorry”, soms moet iemand het even laten bezinken. Allebei oké.

Het punt is: je kan perfect zeggen dat iemand je gekwetst heeft zonder dat het escaleert. Uiteindelijk draait vriendschap om veiligheid, eerlijkheid en kunnen zeggen wat je voelt zonder judged te worden. En vaak wordt jullie band er net sterker van.