Deze smaak vape kan schadelijk zijn voor je longen

Chelsy Vanlerberghe-16 januari 2025 om 16:58

Vapen wordt vaak gezien als een beter alternatief voor roken. Volgens experts stel je je met een e-sigaret bloot aan minder gifstoffen dan met een sigaret, en het helpt veel mensen om te stoppen met roken. Maar helemaal zonder risico is het niet. Nieuw Amerikaans onderzoek wijst nu op een specifiek probleem bij gearomatiseerde vapes, vooral die met bessensmaak.

Volgens de Britse gezondheidsdienst NHS is vapen “aanzienlijk minder schadelijk dan roken” en vermindert het je blootstelling aan stoffen die kanker, longziekten en hartproblemen veroorzaken. Toch is vapen niet volledig onschadelijk. Vooral gearomatiseerde dampen brengen extra risico's met zich mee.

Onderzoekers Ajitha Thanabalasuriar van McGill University en Erika Penz van de Universiteit van Saskatchewan toonden in een studie aan dat bepaalde chemicaliën in vape met bessensmaak de immuuncellen in je longen kunnen aantasten. Die cellen zorgen normaal voor het opruimen van schadelijke stoffen in je luchtwegen. Als ze worden "verlamd", word je vatbaarder voor infecties. Niet-gearomatiseerde vapes hadden dat effect niet.

De studie, gepubliceerd in The Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS), gebruikte live-imaging bij muizen om te zien wat er in de longen gebeurt. Het resultaat? Vape met smaakjes kan meer kwaad dan goed doen, zelfs als je denkt dat het een gezonder alternatief is.

Als je vapen gebruikt om te stoppen met roken: goed bezig! Maar kies slim. Overweeg om smaakloze opties te gebruiken om je risico’s te verminderen. Bij ons zijn wegwerpvapes sinds 1 januari verboden.

Psychologen spotten nieuw type persoonlijkheid: de ‘otrovert’

Chelsy Vanlerberghe-08 december 2025 om 16:09

We kennen allemaal de klassiekers: introvert of extravert. Maar volgens de Amerikaanse psychiater Rami Kaminski bestaat er nog een derde persoonlijkheidstype dat daar volledig buiten valt: de otrovert.

Een extravert leeft op in groepen, een introvert tankt energie in kleinere, rustige settings. Maar een otrovert? Die is sociaal, vriendelijk en kan diepe bandjes vormen… alleen niet met groepen. Kaminski beschrijft het als “een persoonlijkheid die van nature niet naar de groep toe trekt”.

Volgens hem kunnen otroverts perfect functioneren in sociale situaties en worden ze vaak zelfs graag gezien. Alleen voelen ze zich nooit echt een onderdeel van “de groep”.

Waar komt die term vandaan?

Kaminski merkte het eerst bij zichzelf: als kind in de Scouts voelde hij bijzonder weinig bij het ‘samenhorigheidsmoment’, terwijl iedereen rondom hem helemaal opging in het groepsgevoel. Later zag hij hetzelfde patroon bij sommige patiënten, waardoor de term ontstond.

Hoe voelt dat dan, otrovert zijn?

Volgens Kaminski:

  • Je kan supergoeie één-op-éénconnecties maken

  • Je bent sociaal, vlot en welkom in groepen

  • Maar ergens blijf je een buitenstaander, zelfs al vind je iedereen leuk

  • Collectieve identiteiten of tradities doen weinig met je

  • Dat contrast kan soms vermoeiend of verwarrend zijn

Hij noemt het zelfs het “Bluetooth-fenomeen”: de meeste mensen koppelen automatisch met een groep, otroverts hebben die functie precies uitgeschakeld.

Is het een probleem?

Nee. Het is geen diagnose, geen stoornis, geen alarmbel. Gewoon een andere manier waarop je persoonlijkheid werkt. En voor wie zich nooit echt introvert of extravert voelde: misschien is dit eindelijk een woord dat past.

Safe gifts voor mensen die je niet kan inschatten

Chelsy Vanlerberghe-08 december 2025 om 15:53

Je trekt een lootje bij Secret Santa en denkt: oké leuk, maar wat koop ik hiervoor? Soms heb je iemand waar je weinig mee praat, of waar je gewoon niet meteen een cadeau-idee bij hebt. Geen drama, dat is basically het hele concept van Secret Santa. Het moet leuk zijn, niet ingewikkeld. Daarom: cadeaus die altijd werken. Neutraal, vriendelijk, niet te persoonlijk, maar wél fijn om te krijgen.

1. Geurkaars (maar niet te fancy)

Niet te bloemig, niet te sterk, niet limited edition van €30 want dat voelt te persoonlijk. Gewoon: vanille, katoen of iets dat ruikt alsof een hotelkamer net gepoetst is. Altijd oké.

2. Warme sokken

Maar dan leuke sokken. Niet die trieste grijze streepjes, wel cosy wintervibes. Geen mens is ooit boos geworden door zachte sokken, zelfs niet iemand met energie die ruikt naar mislukte groepswerken.

3. Thee- of koffieset

Echt een life-saver. Past bij elke persoonlijkheid: caffeïne-lovers, stresskippen, de stille types… Je hebt geen inside joke nodig, geen uitleg. Gewoon warm drinken en zwijgen. Topcadeau.

4. Mini-planten

Plantjes zijn de cadeauversie van small talk: vriendelijk, maar oppervlakkig genoeg om emotioneel afstand te bewaren. Kies iets dat niet snel sterft, want niemand wil de schuld voelen van een vermoorde cactus.

5. Douchegel/handzeep-set

Praktisch, veilig, kan niet verkeerd geïnterpreteerd worden mits je geen "anti-acne deep detox" kiest. Gewoon iets neutrals: amandel, lait de figue, “soft cotton” vibes. Hygiëne is universeel.

6. Chocola of koekjes

Als je écht niets voelt bij je lootje: kies suiker. Altijd welkom.

7. Cadeaubon light

Niet te persoonlijk, niet awkward duur. Boekhandel, Rituals, Amazon: het is het schouderklopje van de cadeauwereld. Vriendelijk, niet klef.

8. Mini-spelletjes

Kleine kaartgame, Dobble, Uno, iets compact. Goud!

Ontdek meer