De cijfers liegen er niet om. In Vlaanderen nam het gebruik van ADHD-medicatie bij jongeren tussen 6 en 17 jaar met maar liefst 20% toe tussen 2013 en 2022. Bij meisjes was de stijging zelfs opvallend groot. In andere landen, zoals Zweden en de VS, zien we soortgelijke trends. Maar hoe komt dat? Hier zijn acht redenen waarom ADHD-diagnoses de afgelopen jaren zo zijn toegenomen.

1. Meerdere diagnoses per persoon

Vroeger kreeg je vaak één label en daar moest je het mee doen. ADHD én autisme? Dat ging niet samen. Nu is het juist standaard om meerdere diagnoses te geven als dat helpt om iemands situatie beter te begrijpen.

2. Meer kennis bij professionals

Artsen en therapeuten weten vandaag veel meer over ADHD. Dat betekent dat het sneller wordt herkend, ook in groepen die vroeger vaak werden overgeslagen, zoals meisjes, vrouwen en volwassenen.

3. Minder stigma

Een ADHD-diagnose wordt tegenwoordig veel minder gezien als “een probleem”. Mensen durven hulp te zoeken zonder zich ervoor te schamen. Het wordt steeds meer als een onderdeel van iemands identiteit geaccepteerd.

4. Hogere eisen van de maatschappij

De wereld om ons heen wordt sneller en ingewikkelder. Iedereen moet multitasken, plannen en deadlines halen. Voor mensen met een zwakkere concentratie of minder goede zelfregulatie zijn deze eisen extra zwaar, wat vaak tot een ADHD-diagnose leidt.

5. Grotere prestatiedruk

We verwachten steeds meer van onszelf en van anderen. Als iemand niet mee kan, zoeken we sneller naar een oorzaak – zoals ADHD. Dit komt ook door de “hoge standaard” van wat als normaal functioneren wordt gezien.

6. Veranderingen in het onderwijs

Het onderwijs is flink veranderd: meer zelfstudie, digitalisering en groepsopdrachten. Dit vraagt veel van leerlingen. Voor sommigen met ADHD-kenmerken wordt het hierdoor moeilijker om mee te komen, wat vaak leidt tot doorverwijzing.

7. Toegankelijkere diagnostiek

In veel landen, ook België, zijn er politieke inspanningen gedaan om het makkelijker te maken om getest te worden op ADHD. Dat betekent minder wachttijden en meer mensen die hulp zoeken – en dus meer diagnoses.

8. Diagnose als toegang tot hulp

In onze samenleving geldt vaak: geen diagnose, geen hulp. Mensen die ondersteuning nodig hebben, zoals begeleiding op school of toegang tot hulpmiddelen, zoeken daarom vaker een officiële diagnose. Professionals zijn hierdoor eerder geneigd een diagnose te stellen, zelfs als iemand niet helemaal aan de criteria voldoet.

Pedersen baseert zich op een 18 jaar durende studie bij meer dan 3.000 Noren, van hun 13de tot 31ste. Zijn verklaring? Alcohol fungeert als een “sociale lijm” die mensen losser maakt en makkelijker doet connecteren. Een voordeel dat later ook op professioneel vlak kan doorwegen. “Alcohol is een marker van sociaal gedrag, en dat brengt bepaalde voordelen met zich mee,” zegt hij.

Toch is niet iedereen overtuigd. Gezondheidsexperte Linda Granlund van de Noorse overheid benadrukt dat zelfs kleine hoeveelheden alcohol negatieve effecten hebben op de gezondheid. “Elke pint die je overslaat, verlengt je leven", zegt ze.

Daarnaast ontdekte een studie uit 2020 dat het stofje AP39, gelinkt aan de geur van winden, zelfs een beschermend effect kan hebben op cellen. Geen enkele wetenschapper gaat je aanraden om extra te laten knallen, maar slecht is het alvast niet.

En dan is er nog de relatiedynamiek. Koppels die samen kunnen lachen, blijven volgens onderzoeken langer samen, en hoe hard je het ook wil ontkennen: scheten zijn funny. Humor rond winderigheid wordt verklaard door dominantie, door het onverwachte en door het wegwerken van awkwardness. Maakt allemaal niet uit: het werkt.

Jezelf constant inhouden is dus nergens voor nodig. Een scheet kan letterlijk een teken zijn dat jij gezond bent én dat je relatie veilig genoeg voelt om gewoon jezelf te zijn.