Dr. Carter, CEO van de Oral Health Foundation, vertelt aan The Mirror: "Hoewel veel soorten kanker afnemen, blijft mondkanker stijgen. Roken en overmatig alcoholgebruik blijven grote risicofactoren, maar we zien steeds meer gevallen gelinkt aan het humaan papillomavirus (HPV) en andere opkomende oorzaken."

HPV is een veelvoorkomend virus dat via intiem contact wordt overgedragen. Hoewel het vaak vanzelf verdwijnt, kan het in sommige gevallen leiden tot kankers in de mond- en keelholte. In België worden jaarlijks ongeveer 688 gevallen van mondkeelholtekanker geregistreerd, en dit aantal neemt toe.

Dr. Hisham Mehanna van de Universiteit van Birmingham legt uit in 'The Conversation' dat mensen die orale seks hebben met meerdere partners, negen keer meer risico lopen op orofaryngeale kanker. Bovendien zijn wij in het Westen berucht om onze hoge aantallen keelkanker.

Het is echter lastig om deze kanker te herkennen. Daarom is het belangrijk om alert te zijn op signalen in je mond- en halsgebied:

• Aanhoudende pijn in de mond of keel
• Knobbeltjes in de mond, lippen of hals
• Zweren die langer dan drie weken aanhouden
• Rode of witte vlekken in de mond
• Moeite met slikken of spreken
• Onverklaarbaar gewichtsverlies

Herken je iets? Even de huisarts bellen. Liever te vroeg dan te laat.

Dr. Carter benadrukt: "Mondkanker kan iedereen treffen, en de impact op iemands leven is enorm. We moeten meer bewustzijn creëren over de symptomen, risicofactoren en vooral het belang van vroege detectie. Te veel gevallen worden te laat ontdekt, vaak in het meest gevorderde stadium. Dit moet veranderen."

Zo kan je het herkennen: je voelt je na gesprekken vaak schuldig, je zegt constant “sorry” terwijl je niet goed weet waarom, of je vraagt aan vriend(inn)en: “Ben ik nu echt zo raar?”

En zo kan je ermee omgaan:

• Herken de signalen. Als je je constant schuldig voelt, “gek” wordt genoemd of alles in vraag stelt, is dat een red flag.
• Check bij jezelf: als iets niet oké voelt, is dat meestal niet random.
• Reality check met een vriend(in): vertel wat er gebeurt en vraag hoe het overkomt.
• Durf grenzen te trekken: je mag zeggen “hier voel ik mij niet goed bij” en het gesprek stoppen.
• Maak het niet kleiner dan het is: ook in een situationship of “we zien wel”-fase heb je recht op respect.

Kort samengevat: als iemand je constant doet twijfelen aan jezelf, is dat geen “chemie”, maar gewoon niet healthy. En als iets structureel niet goed voelt, mag je er ook gewoon mee kappen. Je bent niet hun therapeut of reddingsboei. Iemand kan alleen veranderen als die dat zélf wil en er ook echt aan werkt.

Jij bent wél verantwoordelijk voor wie je toelaat in je hoofd en in je leven.

Tussen 13u en 17u kan je een weeënsimulator uitproberen, virtuele patiënten verzorgen met een mixed-reality-bril en reanimeren op CPR-poppen die je genadeloos feedback geven.

In de labo’s duik je in ‘Chemie in geuren en kleuren’ of ga je full nerd in de 3D-printworkshop, waar je je eigen ontwerp maakt en ter plekke laat printen. Je ontdekt ook hoe gekweekte insecten in onze voedselketen belanden en wat microbiologen daar allemaal mee uitspoken.

Zin in iets meer drama? Dan kan je realistische nepwonden maken die je moeder gegarandeerd een hartverzakking bezorgen. Of je trekt een powersuit aan en voelt hoe je plots een soort low-budget superheld wordt.

Toegang is gratis, locatie is Campus Geel (Kleinhoefstraat 4). Jij moet alleen nog beslissen met welke science toy je eerst wil spelen.

Meer info op dagvandewetenschap.be.