Uit onderzoek blijkt dat bijna 30% van de 15-jarigen bij hun laatste keer seks geen condoom of pil gebruikte. En áls ze iets gebruikten, was het vaker de pil dan een condoom.

Het condoomgebruik onder jongeren is de laatste tien jaar flink gedaald, vooral bij tieners uit armere gezinnen.

In Albanië gebruiken meisjes het minst condooms (24%) en in Servië het meest (81%). Bij jongens scoort Zweden het laagst (43%) en Zwitserland het hoogst (77%).

Experts maken zich zorgen, want onbeschermde seks onder jongeren komt overal in Europa voor. Dit vergroot de kans op SOA's, ongeplande zwangerschappen en onveilige abortussen.

Dr. Hans Henri P. Kluge van de WHO zegt: "Hoewel het rapport zorgwekkend is, komt het niet als een verrassing." Hij wijst op een groot tekort aan seksuele voorlichting en anticonceptiemiddelen. In sommige landen wordt seksuele voorlichting zelfs tegengewerkt, wat de situatie verergert. "Goede voorlichting voor jongeren wordt vaak genegeerd. En áls het er is, wordt het aangevallen met het idee dat het seks zou aanmoedigen, terwijl het juist leidt tot gezondere keuzes," aldus Dr. Kluge.

De WHO roept op tot snelle actie: "Als we nu niets doen, krijgen we hogere SOA-cijfers, meer zorgkosten, en jongeren die hun opleiding of carrière mislopen door gebrek aan juiste info en steun,” waarschuwt Dr. Kluge.

Zo kan je het herkennen: je voelt je na gesprekken vaak schuldig, je zegt constant “sorry” terwijl je niet goed weet waarom, of je vraagt aan vriend(inn)en: “Ben ik nu echt zo raar?”

En zo kan je ermee omgaan:

• Herken de signalen. Als je je constant schuldig voelt, “gek” wordt genoemd of alles in vraag stelt, is dat een red flag.
• Check bij jezelf: als iets niet oké voelt, is dat meestal niet random.
• Reality check met een vriend(in): vertel wat er gebeurt en vraag hoe het overkomt.
• Durf grenzen te trekken: je mag zeggen “hier voel ik mij niet goed bij” en het gesprek stoppen.
• Maak het niet kleiner dan het is: ook in een situationship of “we zien wel”-fase heb je recht op respect.

Kort samengevat: als iemand je constant doet twijfelen aan jezelf, is dat geen “chemie”, maar gewoon niet healthy. En als iets structureel niet goed voelt, mag je er ook gewoon mee kappen. Je bent niet hun therapeut of reddingsboei. Iemand kan alleen veranderen als die dat zélf wil en er ook echt aan werkt.

Jij bent wél verantwoordelijk voor wie je toelaat in je hoofd en in je leven.

Het constante “aanstaan” breekt je af

Tussen volle aula’s, kotgenoten die altijd binnenwippen, werkgroepen die alleen op jouw schouders lijken te hangen en sociale verplichtingen waar je eigenlijk geen energie voor hebt… je brein krijgt amper rust. Je moet lachen, praten, smalltalken, presteren, en dat elke dag opnieuw.

De druk om ‘gezellig mee te doen’ is hoger dan ooit

Studenten zeggen steeds vaker dat ze bas zijn om saai of “anti-sociaal” over te komen als ze een avond overslaan. Daardoor pushen veel jongeren zichzelf om toch maar mee te gaan. Resultaat: je tank geraakt leeg nog voor het weekend begint.

Smartphone = ook sociaal contact

Zelfs als je alleen op je kot zit, ben je eigenlijk nooit alleen. Groepschats, DM’s, memes, verplicht reageren op reels van vrienden… je hersenen blijven in sociale modus hangen. Rust krijgen we dus bijna niet meer.

Het is oké om even op pauze te duwen

Sociale uitputting is niet het signaal dat je “een slechte vriend” bent. Het betekent dat je systeem vol zit. Een dagje off-grid, een avond alleen serie kijken of gewoon niemand spreken, kan net maken dat je er daarna weer wél echt bij bent.