Familiegeschiedenis

Een van de belangrijkste risicofactoren voor verslaving is een familiegeschiedenis van verslaving. Als je ouders, grootouders of andere familieleden verslaafd zijn aan alcohol, drugs of gokken, dan heb je zelf ook een hoger risico om verslaafd te raken. Dit komt doordat verslaving deels genetisch bepaald is en doorgegeven kan worden via familieleden.

Impulsiviteit en beloningsgevoeligheid

Mensen die impulsief zijn en een hoge beloningsgevoeligheid hebben, zijn vaak meer geneigd om verslaafd te raken. Impulsiviteit kan leiden tot het nemen van risico's en het negeren van de mogelijke gevolgen van verslavend gedrag. Mensen met een hoge beloningsgevoeligheid hebben meer kans om op zoek te gaan naar nieuwe, opwindende ervaringen, waaronder die met potentieel verslavende stoffen of gedragingen.

Stress

Stressvolle gebeurtenissen en traumatische ervaringen kunnen ook bijdragen aan verslavingsgevoeligheid. Mensen die stress ervaren kunnen op zoek gaan naar manieren om zichzelf te kalmeren of te verdoven, en verslavende stoffen of gedragingen kunnen daarvoor gebruikt worden.

Sociale omgeving

De sociale omgeving waarin iemand zich bevindt kan ook bijdragen aan verslavingsgevoeligheid. Als mensen in een omgeving zijn waarin drugsgebruik, alcoholmisbruik of ander verslavend gedrag de norm is, kan het moeilijk zijn om te weerstaan aan deze druk en niet mee te doen.

Hoe herken je dat je verslavingsgevoelig bent?

Als je je zorgen maakt dat je verslavingsgevoelig bent, zijn er een aantal signalen om op te letten:

• Je voelt je vaak aangetrokken tot risicovol gedrag, zoals drugsgebruik, overmatig drinken, gokken of roekeloos rijden.
• Je hebt moeite om je impulsen te beheersen, zoals het eten van junkfood, roken of online gokken.
• Je hebt al eerder verslavingsproblemen gehad, of je hebt een familiegeschiedenis van verslaving.
• Je ervaart veel stress of hebt traumatische ervaringen gehad die je moeilijk kan verwerken.
• Je merkt dat je steeds meer nodig hebt om dezelfde beloning of kick te krijgen, wat kan wijzen op een opbouwende tolerantie voor een stof of gedrag.
• Je hebt moeite om te stoppen met het gebruik van een stof of gedraging, zelfs als je weet dat het schadelijk is voor je gezondheid, relaties, werk of financiën.
• Je hebt ontwenningsverschijnselen als je stopt met het gebruik van een stof, zoals trillen, zweten, misselijkheid, prikkelbaarheid of angst.

Als je een of meer van deze signalen herkent, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken om te voorkomen dat je verslavingsproblemen verergeren. Verslaving is iets zeer complex en gaat niet vanzelf over, maar met de juiste behandeling kan het worden beheerd en overwonnen.

Het is belangrijk om te onthouden dat verslavingsgevoeligheid geen veroordeling is tot een leven van verslaving. Door bewust te zijn van je risico's en hulp te zoeken als dat nodig is, kun je stappen zetten om een gezonder en evenwichtiger leven te leiden.

Er zijn verschillende organisaties in Vlaanderen die hulp bieden bij verslavingsproblemen. Hier zijn enkele opties:

• De DrugLijn: Dit is een gratis en anonieme hulplijn waar je terecht kunt voor informatie, advies en ondersteuning bij problematisch middelengebruik.
• JAC's: Jongeren Advies Centra bieden informatie en advies over verschillende onderwerpen, waaronder verslaving. JAC's zijn er voor jongeren tussen 12 en 25 jaar en je kunt er terecht zonder afspraak.
• Awel: Ook bij Awel kan je terecht als je met vragen zit. Elk gesprek is gratis en anoniem.

Het is belangrijk om te weten dat er altijd hulp beschikbaar is en dat je er niet alleen voor staat. Als je problemen ervaart met verslaving, aarzel dan niet om hulp te zoeken bij een van deze organisaties of bij je huisarts. Praten met vrienden, familie of leerkrachten kan ook al een goede eerste stap zijn.

Jongens maken daar vaak 'grapjes' over (“ik ben maar 1m75 hoor”, “kijk mijn dad bod”), maar die grap is meestal gewoon verstopte onzekerheid. Over lengte, spieren, buikje, haaruitval, lichaamsbeharing of hun penis: allemaal topics waar keihard over gelachen wordt, zolang het maar niet serieus wordt.

Het probleem? Veel mannen hebben nooit geleerd om écht over hun lichaam te praten zonder uitgelachen te worden. Terwijl het net deugd kan doen om te horen dat je niet de enige bent die zich klein voelt naast die ene gymbro.

Onthoud: niemand ziet eruit als een filter in real life, en niemand checkt jouw 'fouten' zo hard als jijzelf. En eerlijk: iemand die goed in z’n vel zit en respectvol is, blijft 100 keer aantrekkelijker dan iemand met een sixpack en nul emotionele intelligentie.

Kijk je veel porno, dan kan je onbewust beginnen denken dat je altijd lang, hard, spectaculair en zonder pauzes 'moet' presteren, en dat kan zorgen voor onzekerheid, stress of zelfs faalangst in bed.

Ook je beeld van consent kan vervormen: in porno wordt zelden gepraat, terwijl echte seks juist draait om checken, communiceren en bijsturen.

Terug landen in de realiteit begint bij jezelf: besef dat porno een fantasiewereld is, geen handleiding. Focus in bed op wat écht goed voelt in plaats van hoe het eruitziet of hoe 'goed' je bezig bent.

Praat met je partner over wat jullie leuk vinden, wat ongemakkelijk voelt en welke druk je soms voelt. Je gaat zien: kwetsbaar zijn is vaak veel hotter dan doen alsof je in een film zit.

En als je merkt dat porno je zelfbeeld of seksleven echt beïnvloedt, kan het helpen om een tijdje minder te kijken en te ontdekken wat je zélf lekker vindt, zonder script.