Familiegeschiedenis

Een van de belangrijkste risicofactoren voor verslaving is een familiegeschiedenis van verslaving. Als je ouders, grootouders of andere familieleden verslaafd zijn aan alcohol, drugs of gokken, dan heb je zelf ook een hoger risico om verslaafd te raken. Dit komt doordat verslaving deels genetisch bepaald is en doorgegeven kan worden via familieleden.

Impulsiviteit en beloningsgevoeligheid

Mensen die impulsief zijn en een hoge beloningsgevoeligheid hebben, zijn vaak meer geneigd om verslaafd te raken. Impulsiviteit kan leiden tot het nemen van risico's en het negeren van de mogelijke gevolgen van verslavend gedrag. Mensen met een hoge beloningsgevoeligheid hebben meer kans om op zoek te gaan naar nieuwe, opwindende ervaringen, waaronder die met potentieel verslavende stoffen of gedragingen.

Stress

Stressvolle gebeurtenissen en traumatische ervaringen kunnen ook bijdragen aan verslavingsgevoeligheid. Mensen die stress ervaren kunnen op zoek gaan naar manieren om zichzelf te kalmeren of te verdoven, en verslavende stoffen of gedragingen kunnen daarvoor gebruikt worden.

Sociale omgeving

De sociale omgeving waarin iemand zich bevindt kan ook bijdragen aan verslavingsgevoeligheid. Als mensen in een omgeving zijn waarin drugsgebruik, alcoholmisbruik of ander verslavend gedrag de norm is, kan het moeilijk zijn om te weerstaan aan deze druk en niet mee te doen.

Hoe herken je dat je verslavingsgevoelig bent?

Als je je zorgen maakt dat je verslavingsgevoelig bent, zijn er een aantal signalen om op te letten:

• Je voelt je vaak aangetrokken tot risicovol gedrag, zoals drugsgebruik, overmatig drinken, gokken of roekeloos rijden.
• Je hebt moeite om je impulsen te beheersen, zoals het eten van junkfood, roken of online gokken.
• Je hebt al eerder verslavingsproblemen gehad, of je hebt een familiegeschiedenis van verslaving.
• Je ervaart veel stress of hebt traumatische ervaringen gehad die je moeilijk kan verwerken.
• Je merkt dat je steeds meer nodig hebt om dezelfde beloning of kick te krijgen, wat kan wijzen op een opbouwende tolerantie voor een stof of gedrag.
• Je hebt moeite om te stoppen met het gebruik van een stof of gedraging, zelfs als je weet dat het schadelijk is voor je gezondheid, relaties, werk of financiën.
• Je hebt ontwenningsverschijnselen als je stopt met het gebruik van een stof, zoals trillen, zweten, misselijkheid, prikkelbaarheid of angst.

Als je een of meer van deze signalen herkent, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken om te voorkomen dat je verslavingsproblemen verergeren. Verslaving is iets zeer complex en gaat niet vanzelf over, maar met de juiste behandeling kan het worden beheerd en overwonnen.

Het is belangrijk om te onthouden dat verslavingsgevoeligheid geen veroordeling is tot een leven van verslaving. Door bewust te zijn van je risico's en hulp te zoeken als dat nodig is, kun je stappen zetten om een gezonder en evenwichtiger leven te leiden.

Er zijn verschillende organisaties in Vlaanderen die hulp bieden bij verslavingsproblemen. Hier zijn enkele opties:

• De DrugLijn: Dit is een gratis en anonieme hulplijn waar je terecht kunt voor informatie, advies en ondersteuning bij problematisch middelengebruik.
• JAC's: Jongeren Advies Centra bieden informatie en advies over verschillende onderwerpen, waaronder verslaving. JAC's zijn er voor jongeren tussen 12 en 25 jaar en je kunt er terecht zonder afspraak.
• Awel: Ook bij Awel kan je terecht als je met vragen zit. Elk gesprek is gratis en anoniem.

Het is belangrijk om te weten dat er altijd hulp beschikbaar is en dat je er niet alleen voor staat. Als je problemen ervaart met verslaving, aarzel dan niet om hulp te zoeken bij een van deze organisaties of bij je huisarts. Praten met vrienden, familie of leerkrachten kan ook al een goede eerste stap zijn.

Wat is een situationship?

Een situationship is basically een relatie zonder duidelijke afspraken. Er is intimiteit en emotionele connectie, maar geen label of belofte. Je hangt samen, je hebt misschien zelfs vaste routines, maar officieel is het… niets.

Waarom kiezen jongeren hiervoor?

1. Vrijheid & flexibiliteit
   Veel Gen Z’ers willen geen vaste verplichtingen. Tussen studies, reizen en zelfontdekking voelt een 'echte' relatie te beperkend. Een situationship geeft de voordelen van nabijheid, zonder dat gevoel van vastzitten.

2. Angst voor commitment
   Jongeren groeien op in een tijd van ghosting en break-ups die openbaar op socials uitgespeeld worden. Het idee van 'voor altijd' klinkt daarom vaak te zwaar. Een situationship voelt veiliger: je geniet, maar je legt jezelf niets op.

3. FOMO en opties
   Dating-apps creëren een illusie van eindeloze keuzes. Waarom jezelf vastleggen als er misschien nog iemand 'beter' swipet? Een situationship houdt de deur op een kier.

De keerzijde

Leuk zolang jullie op dezelfde lijn zitten, maar tricky als dat niet zo is. Want gevoelens groeien niet altijd gelijk. Degene die meer wil, blijft vaak gekwetst achter. Het gebrek aan duidelijkheid kan stress opleveren: “Ben ik vrij om te daten? Heeft dit toekomst? Is dit écht iets of niet?”

Wat maakt het tóch aantrekkelijk?

Voor veel jongeren is een situationship een manier om intiem te zijn zonder meteen een heel levensplan op tafel te leggen. Het voelt lichter en minder officieel, wat kan werken zolang beide partijen die vibe delen.

Hoe voorkom je drama?

• Communiceer eerlijk: zeg wat je zoekt, ook al klinkt het ongemakkelijk.

• Check in bij elkaar: verandert iemand zijn gevoelens, dan moet dat uitgesproken worden.

• Weet wat je zelf wil: wil je uiteindelijk meer dan dit, wees daar eerlijk in.

De huizenmarkt is voor veel jongeren een gesloten club. Met prijzen die elk jaar de lucht in schieten, voelt een eigen woning meer als een onbereikbare droom dan een realistisch doel. Waarom jarenlang sparen voor iets dat misschien tóch niet lukt, als je vandaag al kan investeren in herinneringen die je meteen iets opleveren?

Want dat is de kern: herinneringen gaan boven materiaal. Vraag iemand naar hun favoriete moment van de afgelopen jaren, en de kans is groot dat ze vertellen over een reis of een concert. Niet over hun nieuwe zetel. Experiences leveren verhalen en gevoelens op die blijven hangen.

Daarbovenop past het bij hoe Gen Z wil leven: flexibel en vrij. Vastzitten aan een hypotheek voelt voor velen eerder als een blok aan het been. Reizen, jobhoppen, studeren in het buitenland of zelfs digital nomad zijn, sluiten beter aan bij de levensstijl van vandaag.

Ervaringen hebben ook een impact op je mentaal welzijn. Festivals, reizen of uitstapjes geven een energieboost en helpen stress los te laten. In een tijd waarin burn-outs en prestatiedruk hoog liggen, zijn zulke momenten niet zomaar luxe, maar bijna noodzaak.

En laten we eerlijk zijn: er is ook een sociale factor. Experiences zijn deelbaar. Je trip naar Lissabon of je week op Pukkelpop levert content op die je kan sharen, likes oplevert en je een gevoel van verbondenheid geeft. Een nieuw keukenkastje? Niet echt Insta-waardig.

Kortom: Gen Z kiest niet zomaar voor ervaringen in plaats van huizen. Het is een mix van noodzaak, mental health en waarden. Het draait minder om bezit, en meer om beleven. Of dat de slimste keuze is, zal de toekomst uitwijzen.