Baasjes reageren meestal pas als een hond gromt of uithaalt. Maar volgens de studenten komen er al veel waarschuwingen vóór dat moment. “We zien dat mensen pas letten op de duidelijke signalen”, zegt studente Yana Derboven aan VRT NWS. “Terwijl honden eerst subtielere dingen doen die we gewoon niet herkennen.”

In Woof Reality wandel je met een VR-bril door een park en kom je verschillende honden tegen. Die tonen elk een stukje van wat in de hondentraining de ‘communicatieladder’ heet: kleine, subtiele stresssignalen bovenaan; pas helemaal onderaan zit het effectieve bijtgedrag. De bedoeling? Leren spotten wat er vooraf gebeurt, zodat je hond niet “plots” reageert, want zo plots is dat eigenlijk nooit.

Derboven geeft een voorbeeld: een hond die gaapt, hoeft niet moe te zijn. Het kan ook stress betonen en vragen om meer ruimte. Daarna volgen vaak duidelijkere tekens: kop wegdraaien, oren plat, spanning in het lichaam… en pas in de laatste fase bijt een hond echt.

Na de VR-wandeling krijg je een debriefing mee, zodat je weet hoe je de signalen ook bij je eigen viervoeter herkent.

Belgen spenderen gemiddeld 3 uur per dag op hun smartphone, en vooral tijdens kerst merkt Kamino dat die schermtijd soms de vibe breekt. “Met de snoeshoezen willen we die ‘verloren’ schermtijd terugwinnen en omzetten in tijd voor elkaar”, zegt directeur Sofi Van Ussel.

Het idee is verrassend simpel: een bol wol, wat breinaalden en je hebt het perfecte kerstcadeautje voor je familie, je vrienden of zelfs je lief. En ja, breien is blijkbaar terug helemaal in. Niet als ‘granny hobby’, maar als low-key ontspanning tijdens blokpauzes of op kot.

Ook woonzorgcentra springen mee op de trend. Curando organiseert de komende weken breimomenten waar jongeren samen met bewoners snoeshoezen maken. “Tijd is het mooiste cadeau dat je elkaar kan geven", klinkt het daar.

Zelf eentje maken? Op de website van Kamino staan patronen én een stap-voor-stapvideo. Het ideale excuus om tijdens de feestdagen even van je scherm te gaan en wél met elkaar bezig te zijn.

Hou het kort en praktisch
Met mensen die alles kunnen omdraaien of groter maken dan het is, win je geen ellenlange discussies. Je hoeft niet te bewijzen dat je gelijk hebt. Houd gesprekken basic en zonder drama.

Stop met detective spelen
Een pathologische leugenaar ga je niet “ontmaskeren” zoals in een Netflix-serie. Ze liegen soms sneller dan ze nadenken, en jij wordt gewoon moe van het controleren. Geloof wat jij ziet gebeuren. Laat de rest liggen.

Zet grenzen die niet te bespreken zijn
Je hoeft geen lange uitleg te geven. Een korte “ik stap even uit dit gesprek” of “ik doe niet mee aan het drama” is genoeg. Rustig, duidelijk, consequent.

Verwacht geen sorry
Sommige mensen hebben weinig zelfinzicht. Je kan hopen op een “je hebt gelijk”, maar de kans is klein dat het komt. Fijn als het gebeurt, maar bouw je verwachtingen er niet rond.

Hou je persoonlijke info veilig
Niet iedereen moet alles van je weten. Zeker niet iemand die dingen kan omdraaien of later tegen jou gebruiken. Deel alleen wat voor jou oké voelt.

Kijk wat het met jou doet
Als je elke keer leeg, schuldig of gespannen buitenkomt, is dat een signaal dat de dynamiek niet gezond is. Afstand nemen is dan geen fout of zwakte, maar zelfzorg.

Vriendelijk blijven… maar wel op afstand
Je hoeft geen ruzie te maken om iemand minder dichtbij te laten komen. Je kan vriendelijk zijn in de groep, meedoen aan gesprekken, maar de diepe één-op-één’s skippen en niet meer mee in hun emotionele rollercoaster stappen. Dat is niet fake zijn, dat is jezelf beschermen.

Als het écht te toxisch wordt
Dan mag je volledig kiezen voor je eigen rust. Een simpele “dit werkt niet meer voor mij, dus ik neem afstand” is meer dan voldoende. Geen drama, geen ellenlange gesprekken. De rest ligt bij hen.

Bottom line
Je kan iemand anders niet veranderen, maar je kan wel bepalen hoeveel impact die persoon op jou heeft. Soms is dat genoeg om de stress in je hoofd én vriendengroep een pak lichter te maken.