Het begint eigenlijk al vóór je iets zegt. Check eerst even bij jezelf wat precies pijn deed. Was het een opmerking, een actie, een moment waarop je je in de steek gelaten voelde? Hoe duidelijker jij het snapt, hoe makkelijker je het kan uitleggen.

En dan: keep it calm. Je hoeft geen lange monoloog te droppen, maar iets als “Hé, mag ik even iets zeggen? Iets dat mij wat raakte…” zet al de toon. Het is zacht, maar duidelijk. Vertel wat er gebeurde, hoe het voelde en waarom. Focus op jezelf, niet op “jij deed dit, jij deed dat”. Je vermijdt meteen dat de ander in verdedigingsmodus schiet.

Maar soms… gebeurt dat alsnog. De ander wordt defensief. Dat kan omdat ze zich schuldig voelen, omdat ze schrikken of omdat ze niet goed weten hoe ze moeten reageren. Als dat gebeurt, blijf dan rustig en herhaal de kern: dat je dit zegt omdat je de vriendschap belangrijk vindt, niet om drama te creëren. Iets als: “Ik wil geen ruzie, ik wil gewoon dat je weet hoe het voor mij voelde.”

Laat ze ook even ademen. Soms zakt de defensiviteit als ze merken dat jij niet aan het aanvallen bent. En als het gesprek echt vastloopt? Zeg dat je er later op kan terugkomen wanneer jullie allebei wat rustiger zijn. Dat is niet wegwandelen, maar volwassen communiceren.

En laat ruimte voor hun reactie. Misschien wisten ze het gewoon niet. Misschien bedoelden ze het totaal niet zo. Soms valt er meteen een “wow, sorry”, soms moet iemand het even laten bezinken. Allebei oké.

Het punt is: je kan perfect zeggen dat iemand je gekwetst heeft zonder dat het escaleert. Uiteindelijk draait vriendschap om veiligheid, eerlijkheid en kunnen zeggen wat je voelt zonder judged te worden. En vaak wordt jullie band er net sterker van.

Het gaat van slechte bronvermelding tot pure feitelijke fouten. Vooral Gemini zakt door het ijs: 76% van de geteste antwoorden was onjuist. In één voorbeeld noemde het Paul Van Tigchelt nog altijd minister van Justitie… terwijl dat al lang niet meer zo is.

Waarom maakt VRT zich zorgen?

Volgens VRT ondermijnen die fouten het vertrouwen in nieuws. Daarom houdt de omroep zijn nieuwscontent bewust weg van AI-chatbots en vraagt het techbedrijven én beleidsmakers om werk te maken van betrouwbare AI.

Jongeren mediawijs maken

Intussen zet VRT wél stevig in op mediawijsheid, met EDUbox, AI-weken op Karrewiet en nws.nws.nws, en projecten op scholen. Jongeren leren zo niet alleen hoe AI werkt, maar vooral hoe je door foutieve informatie prikt.

Dus ja, AI is superhandig, voor receptjes op kot, lastminute excuses voor een groepswerk of snelle study hacks, maar als het over nieuws gaat, blijft zelf nadenken (en checken) de beste optie.