Familiegeschiedenis

Een van de belangrijkste risicofactoren voor verslaving is een familiegeschiedenis van verslaving. Als je ouders, grootouders of andere familieleden verslaafd zijn aan alcohol, drugs of gokken, dan heb je zelf ook een hoger risico om verslaafd te raken. Dit komt doordat verslaving deels genetisch bepaald is en doorgegeven kan worden via familieleden.

Impulsiviteit en beloningsgevoeligheid

Mensen die impulsief zijn en een hoge beloningsgevoeligheid hebben, zijn vaak meer geneigd om verslaafd te raken. Impulsiviteit kan leiden tot het nemen van risico's en het negeren van de mogelijke gevolgen van verslavend gedrag. Mensen met een hoge beloningsgevoeligheid hebben meer kans om op zoek te gaan naar nieuwe, opwindende ervaringen, waaronder die met potentieel verslavende stoffen of gedragingen.

Stress

Stressvolle gebeurtenissen en traumatische ervaringen kunnen ook bijdragen aan verslavingsgevoeligheid. Mensen die stress ervaren kunnen op zoek gaan naar manieren om zichzelf te kalmeren of te verdoven, en verslavende stoffen of gedragingen kunnen daarvoor gebruikt worden.

Sociale omgeving

De sociale omgeving waarin iemand zich bevindt kan ook bijdragen aan verslavingsgevoeligheid. Als mensen in een omgeving zijn waarin drugsgebruik, alcoholmisbruik of ander verslavend gedrag de norm is, kan het moeilijk zijn om te weerstaan aan deze druk en niet mee te doen.

Hoe herken je dat je verslavingsgevoelig bent?

Als je je zorgen maakt dat je verslavingsgevoelig bent, zijn er een aantal signalen om op te letten:

• Je voelt je vaak aangetrokken tot risicovol gedrag, zoals drugsgebruik, overmatig drinken, gokken of roekeloos rijden.
• Je hebt moeite om je impulsen te beheersen, zoals het eten van junkfood, roken of online gokken.
• Je hebt al eerder verslavingsproblemen gehad, of je hebt een familiegeschiedenis van verslaving.
• Je ervaart veel stress of hebt traumatische ervaringen gehad die je moeilijk kan verwerken.
• Je merkt dat je steeds meer nodig hebt om dezelfde beloning of kick te krijgen, wat kan wijzen op een opbouwende tolerantie voor een stof of gedrag.
• Je hebt moeite om te stoppen met het gebruik van een stof of gedraging, zelfs als je weet dat het schadelijk is voor je gezondheid, relaties, werk of financiën.
• Je hebt ontwenningsverschijnselen als je stopt met het gebruik van een stof, zoals trillen, zweten, misselijkheid, prikkelbaarheid of angst.

Als je een of meer van deze signalen herkent, is het belangrijk om professionele hulp te zoeken om te voorkomen dat je verslavingsproblemen verergeren. Verslaving is iets zeer complex en gaat niet vanzelf over, maar met de juiste behandeling kan het worden beheerd en overwonnen.

Het is belangrijk om te onthouden dat verslavingsgevoeligheid geen veroordeling is tot een leven van verslaving. Door bewust te zijn van je risico's en hulp te zoeken als dat nodig is, kun je stappen zetten om een gezonder en evenwichtiger leven te leiden.

Er zijn verschillende organisaties in Vlaanderen die hulp bieden bij verslavingsproblemen. Hier zijn enkele opties:

• De DrugLijn: Dit is een gratis en anonieme hulplijn waar je terecht kunt voor informatie, advies en ondersteuning bij problematisch middelengebruik.
• JAC's: Jongeren Advies Centra bieden informatie en advies over verschillende onderwerpen, waaronder verslaving. JAC's zijn er voor jongeren tussen 12 en 25 jaar en je kunt er terecht zonder afspraak.
• Awel: Ook bij Awel kan je terecht als je met vragen zit. Elk gesprek is gratis en anoniem.

Het is belangrijk om te weten dat er altijd hulp beschikbaar is en dat je er niet alleen voor staat. Als je problemen ervaart met verslaving, aarzel dan niet om hulp te zoeken bij een van deze organisaties of bij je huisarts. Praten met vrienden, familie of leerkrachten kan ook al een goede eerste stap zijn.

Het idee is simpel: elk kledingstuk en accessoire krijgt een score. Basics zoals een witte T-shirt of klassieke jeans zijn één punt waard. Statement pieces – denk opvallende schoenen, een kleurrijke tas of een funky blouse – scoren twee punten. De bedoeling is om tussen de 7 en 10 punten te eindigen, met 7 of 8 als sweet spot. Minder dan 6 oogt te basic, meer dan 10 wordt vaak net iets té.

Een snelle jeans-en-T-shirt-look haalt amper drie punten. Maar voeg je een jeans met grommets, wat gouden juwelen en een paar opvallende zonnebrillen toe, dan zit je meteen rond de zeven, zonder dat het too much wordt.

Volgens modeblogger Stephanie Conklin draait het allemaal om visuele interesse: texturen, kleuren en vormen tillen je outfit naar een hoger niveau. En vooral: overdenken hoeft niet meer.

In een tijd waarin alles onzeker voelt kiezen steeds meer jongeren voor een uniforme stijl. Minder keuzestress, meer brainspace. Career coach Amanda Augustine noemt het zelfs een slimme work hack, terwijl psychotherapeute Eloise Skinner benadrukt hoe rustgevend het kan zijn om je stijl te standaardiseren.

Of je nu all-in gaat of gewoon sneller een outfit wil kiezen: met de 7-point rule sta je minder te twijfelen, en meer te shinen.

Via MRI-scans ontdekten onderzoekers dat zware blowers verhoogde dopamine-signalen hebben in het midbrain, een deel van het brein dat te maken heeft met motivatie en beloning. Net die gebieden worden ook gelinkt aan hallucinaties en waanideeën. En: hoe vaker je cannabis gebruikt, hoe sterker het effect.

Dit sluit aan bij eerder onderzoek uit 2024 dat al aantoonde dat veelvuldig gebruik van sterke cannabis het risico op psychose serieus kan verhogen, zelfs als je daar genetisch niet extra gevoelig voor bent. “We hopen dat dit jongeren helpt om bewuster om te gaan met cannabisgebruik, zeker als ze een familiegeschiedenis van psychose of andere risicofactoren hebben,” zegt Jessica Ahrens, hoofdauteur van de studie en PhD-student aan McGill University.

Opvallend: hoewel de deelnemers wél voldeden aan de criteria voor een cannabisverslaving, gaven ze zelf niet aan dat ze veel last ondervonden van hun gebruik. Kortom, ze onderschatten de mogelijke schade.

Met de steeds bredere legalisering van cannabis wordt het volgens experts belangrijk om ook de mindere van smoren in de gaten te houden. Want hoewel wiet vaak wordt gezien als ‘de veilige optie’, linken recente studies het ook aan een hoger risico op kanker en versnelde veroudering.